Przegląd prawa pracy – kluczowe przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy
Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP) to zbiór różnych zasad, określających sposób wykonywania pracy. Przepisy BHP wyznaczają zakres obowiązków pracodawcy i pracowników, a także zakres praw pracowników. Dodatkowo w przepisach tych jasno określone zostają wytyczne, co do stanowisk pracy, pracy w biurze czy na budowie. Celem znajomości oraz przestrzegania zasad BHP jest ochrona zdrowia i życia ludzkiego oraz minimalizowanie ryzyka wystąpienia wypadków. W poniższym artykule przyjrzymy się głównym przepisom dotyczącym BHP w pracy. Zapraszamy.
Podstawowe obowiązki pracodawcy
Zadaniem pracodawcy jest zorganizowanie pracownikom bezpiecznego środowiska pracy. Przedsiębiorcy są, m.in. zobowiązani do niwelowania wykrytych uchybień w zakresie BHP, reagowania na potrzeby w zakresie ochrony zdrowia i życia pracowników oraz do nadzorowania przestrzegania zasad BHP.
Jednym z obowiązków pracodawcy jest opracowanie i wdrażanie polityki, która zapobiega wypadkom przy pracy oraz chorobom zawodowym. Powinna ona uwzględniać kwestie techniczne, organizację pracy, relacje społeczne i wpływ środowiska pracy na zdrowie pracowników.
Ponadto, pracodawca ma obowiązek przekazywać pracownikom informacje dotyczące:
- zagrożeń dla zdrowia i życia występujących w miejscu pracy, na poszczególnych stanowiskach oraz podczas wykonywania konkretnych zadań,
- działań ochronnych i prewencyjnych wdrożonych, w celu eliminacji lub ograniczenia zagrożeń,
- osób wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy, walki z pożarami oraz przeprowadzania ewakuacji.
Podstawowe prawa i obowiązki pracownika
Poniżej omawiamy krótko kilka, wybranych praw i obowiązków pracownika.
Pracownik ma prawo do:
- Powstrzymania się od pracy w niebezpiecznych warunkach – jeśli warunki pracy stwarzają zagrożenie dla zdrowia lub życia, może przerwać wykonywanie obowiązków, zgłaszając to niezwłocznie przełożonemu.
- Oddalenia się z miejsca zagrożenia – w sytuacji, gdy przerwanie pracy nie usuwa niebezpieczeństwa, pracownik może opuścić miejsce pracy, informując o tym swojego przełożonego.
- Zachowania wynagrodzenia – w czasie powstrzymania się od pracy lub oddalenia z miejsca zagrożenia, pracownik nadal zachowuje prawo do wynagrodzenia.
Obowiązki pracownika
Każdy pracownik zobowiązany jest do przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa oraz higieny pracy. W szczególności musi:
- Znać przepisy BHP – brać udział w szkoleniach i instruktażach oraz przystępować do wymaganych egzaminów.
- Przestrzegać zasad bezpieczeństwa – wykonywać obowiązki zgodnie z regulacjami BHP i stosować się do poleceń przełożonych.
- Dbać o narzędzia pracy – utrzymywać porządek oraz dobry stan maszyn, narzędzi i sprzętu.
- Korzystać z odpowiednich środków ochrony – stosować środki ochrony zbiorowej i indywidualnej, a także odzież i obuwie robocze.
Zasady BHP pracy przy komputerze
Osoby pracujące przy komputerze muszą przestrzegać odpowiednich zasad BHP. Jedną z podstawowych jest zachowanie odpowiedniej odległości od monitora, wynoszącej od 40 do 75 cm. Monitor powinien być ustawiony tak, aby światło nie padało na ekran od tyłu, gdyż w ten sposób męczą się oczy. W pomieszczeniu biurowym powinna panować temperatura na poziomie około 18°C oraz musi być zapewniony właściwy przepływ powietrza.
Przepisy BHP na budowie
Praca w sektorze budowlanym wiąże się z wysokim ryzykiem, dlatego przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest ważne dla dla ochrony zdrowia i życia pracowników.
Wykonywanie robót na wysokościach, obsługiwanie ciężkich materiałów czy korzystanie z niebezpiecznych narzędzi to rodzaje prac, w przypadku których należy zachować szczególną ostrożność.
Pracownicy budowlani przed rozpoczęciem swoich obowiązków powinni zostać wyposażeni w odzież ochronną oraz przejść odpowiednie szkolenia BHP. Szczególną uwagę zwraca się na opracowanie Planu Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia (Plan BIOZ), w którym szczegółowo opisane są procedury minimalizujące zagrożenia na budowie. Plan ten jest przygotowywany przed rozpoczęciem prac przez kierownika budowy i stanowi podstawę działań związanych z bezpieczeństwem na placu budowy.
Podsumowanie
Przepisy BHP zawierają szczegółowe informacje o tym, jak powinno wyglądać bezpieczne i komfortowe stanowisko pracy. Określają także, jakie obowiązki ma spełniać pracodawca oraz pracownik, jak również opisują prawa pracownika. Przestrzeganie zasad BHP jest niezwykle ważne zarówno dla zdrowia, jak i życia pracownika, niezależnie od rodzaju pracy, jaki wykonuje.