Przewóz materiałów wydzielających w zetknięciu z wodą gazy palne – klasa 4.3 ADR

Nie wiem dlaczego, ale klasa 4.3 zdecydowanie jest jedną z moich ulubionych. Może dlatego, że tematem przewodnim w jej zagrożeniu jest woda. A może dlatego, że kojarzy mi się (wstyd się przyznać) z zabawnymi filmikami w internecie o podpalaniu karbidu tj. acetylenku wapnia. Wielu moich kursantów bawiło się w dzieciństwie środkami do odstraszania kretów czy nornic. Niektórzy nawet robili petardy domowej roboty. Dawniej ten nieorganiczny związek chemiczny służył też do oświetlania np. w latarkach i latarniach morskich.

Oczywiście klasa 4.3 to zbiór wielu materiałów które w sytuacji niebezpiecznej wytworzą falę detonacyjną mogącą zagrozić ludziom i środowisku naturalnemu. Mamy tu na przykład takie pierwiastki jak cez, lit, rubid, wapń, potas czy bar. Każdy z nich znajduje zastosowanie w produkcji, przemyśle czy nauce. Oczywistym jest zatem fakt, że muszą one być transportowane. Generalnie więc można by opisać ich przewóz jednym zdaniem „pod żadnym pozorem nie dopuścić do kontaktu produktu z wodą oraz ze źródłami zapłonu – w każdej postaci” a poza tym jeździć wedle uznania i potrzeby 😉 byłoby prosto ale tak oczywiście nie jest. Dlaczego? Między innymi dlatego, że one nie są tylko materiałami, które reagując z wodą wydzielają gazy palne mogące tworzyć z powietrzem mieszaniny wybuchowe oraz przedmiotami zawierającymi takie materiały. Materiały klasy 4.3 często zawierają różne dodatkowe zagrożenia.

Sposoby pakowania

Najciekawiej zawsze jest posługiwać się przykładami. Tym razem niech to będzie MAGNEZ, PROSZEK lub STOP MAGNEZU, PROSZEK (UN1418) który w pierwszej grupie pakowania jest silnie niebezpiecznym materiałem wydzielającym w zetknięciu z wodą gazy palne, stałym samonagrzewającym się. Oznacza to, że nalepki jakimi go oznaczymy to 4.3 i 4.2. W poprzednim artykule opisałam czego możemy się spodziewać po materiałach klasy 4.2.

Wracając do magnezu, możemy go pakować jedynie zgodnie z instrukcją P403 co oznacza, że można go przewozić na przykład w:

• opakowaniu kombinowanym: op. wewnętrznym szklanym w ilości do 2 kg zamkniętym hermetycznie, znajdującym się w opakowaniu zewnętrznym skrzyni aluminiowej o maksymalnej masie netto 400 kg;
• opakowaniu pojedynczym – kanistrze stalowym o maksymalnej masie netto 120 kg;
• opakowaniu złożonym – naczyniu z tworzywa sztucznego z koszami lub skrzyniami zewnętrznymi stalowymi lub z aluminium lub ze skrzyniami zewnętrznymi z drewna, sklejki, tektury lub sztywnego tworzywa sztucznego o maksymalnej masie netto 75 kg.

Istnieją jeszcze inne możliwe warianty opakowania powyższego materiału.

W instrukcji pisemnej znajdziemy takie informacje odnośnie tej klasy:

Ponieważ nie możemy tego produktu przewozić w cysternie a tym bardziej luzem w kontenerze, warto pamiętać że sztuki przesyłek powinny być załadowane do pojazdów zamkniętych, pojazdów przykrytych opończą, kontenerów zamkniętych lub kontenerów przykrytych opończą.

W niniejszej klasie mamy również UN 3133 który jest materiałem stałym i dodatkowo utleniającym się (to zagrożenie opiszę w kolejnym artykule nt kl. 5.1). Jeżeli ze względu na jego właściwości wybuchowe spełni wymagania klasy 1 (opisanej tu) to można go przewozić na jej warunkach. W przeciwnym wypadku jego transport jest całkowicie zabroniony.

Doradca ADR RID

Safety Lady Angelika Wójtowicz