Przewóz baterii / akumulatorów litowo-jonowych zgodnie z ADR

Ilość zapytań od klientów dotycząca baterii / akumulatorów litowo-jonowych (włącznie z bateriami/akumulatorami litowo-jonowo-polimerowymi) zmobilizowała mnie to napisania tego artykułu. Jeżeli doradcy ADR mają problem z interpretacją przepisów dotyczących transportu wyżej wymienionego towaru, to tym bardziej Ty przedsiębiorco masz do tego prawo. Niezależnie od tego czy jesteś nadawcą, przewoźnikiem czy odbiorcą. Wyjaśnijmy tą sprawę raz na zawsze i miejmy to z głowy 😊 przy czym ważna jest data publikacji artykułu, tj. listopad 2022. Pamiętajmy, że kolejna aktualizacja Umowy ADR ukaże się z początkiem 2023 roku.

Baterie/akumulatory litowo-jonowe możemy przewieźć na trzy sposoby:

– pod pełnym ADR-em,

– zgodnie z wyłączeniem 1.1.3.6

– zgodnie z bardzo atrakcyjnym, lecz trudnym w zrozumieniu przepisem szczególnym 188.

Oczywiście każdy, kto tylko może, chce korzystać z wyłączeń spod przepisów ADR. Dlatego zacznijmy omawiać te trzy metody od końca.

W celu prawidłowej interpretacji przepisów oraz stosowanego nazewnictwa dotyczącego przepisu szczególnego 188, musisz wiedzieć, że „ogniwo” to pojedynczy układ generujący energię elektryczną. W zależności od potrzeb odpowiednią ilość „ogniw” łączy się w moduły. Z kolei z połączonych (lub pojedynczych modułów) modułów składa się „baterię”. Innymi słowy bateria to zestaw dwóch lub więcej pojedynczych ogniw elektrycznych. Mimo że określenie „bateria” oznacza zestaw składający się z kilku elementów, potocznie jest używane także w odniesieniu do pojedynczych ogniw (w tym kontekście błędnie).

Jak już zrozumiesz powyższe to przechodzimy do meritum.

Ogniwa i akumulatory przeznaczone do przewozu nie podlegają innym przepisom ADR, jeżeli spełniają następujące wymagania:

– Dla ogniwa litowo-jonowego, zdolność magazynowania energii, w watogodzinach jest nie większa niż 20 Wh;

– Akumulatory litowo-jonowe których zdolność magazynowania energii, w watogodzinach jest nie większa niż 100 Wh z wyjątkiem tych, które zostały wyprodukowane przed 1 stycznia 2009 r., powinny mieć na zewnętrznej powierzchni obudowy oznakowanie wskazujące zdolność magazynowania energii w watogodzinach.

W tym momencie musisz wziąć w rękę przedmiot który chcecie przewieźć, lub kartę charakterystyki i sprawdzić ile to ogniwo/akumulator ma watogodzin. Gdybyś miał/a problem ze znalezieniem tej informacji, możesz samemu to obliczyć:

X Ah x X V = X Wh, czyli np. dla wkrętarki 1,5 Ah x 12 V = 18 Wh

W pokazanym powyżej przykładzie, można skorzystać z przepisu szczególnego 188 ponieważ nie przekroczona jest liczba 100 Wh.

W takim przypadku każdą sztukę przesyłki zawierającą ogniwa lub akumulatory litowe należy oznakować znakiem zgodnym z rysunkiem

Znak powinien zawierać numer UN poprzedzony literami „UN”, tj. „UN 3480” dla ogniw lub akumulatorów litowo-jonowych. Jeżeli ogniwa lub akumulatory litowe są zawarte w urządzeniu lub z nim zapakowane, to należy wskazać właściwy numer UN poprzedzony literami „UN”, tj. UN 3481”. Jeżeli w sztuce przesyłki znajdują się ogniwa lub akumulatory litowe o przyporządkowanych różnych numerach UN, to należy wskazać wszystkie właściwe numery UN na jednym lub więcej znakach.

Oprócz tego ogniwa i akumulatory, za wyjątkiem, gdy są one zainstalowane w urządzeniu, powinny być zapakowane w opakowanie wewnętrzne chroniące w całości ogniwo lub akumulator. Ogniwa i akumulatory powinny być zabezpieczone przed zwarciem. Obejmuje to również ochronę przed kontaktem z materiałem przewodzącym prąd znajdującym się w tym samym opakowaniu, i który może spowodować zwarcie. Opakowanie wewnętrzne powinno być pakowane w mocne opakowania zewnętrzne zgodne z przepisami. Ogniwa i akumulatory zainstalowane w urządzeniu, powinny być zabezpieczone przed uszkodzeniem i zwarciem, a urządzenie powinno być wyposażone w skuteczne środki zapobiegające przypadkowemu zadziałaniu. Wymagań tych nie stosuje się do urządzeń, które z założenia są aktywne podczas przewozu (nadajniki identyfikacji radiowej (RFID), zegary, czujniki itp.), i które nie są w stanie generować niebezpiecznego wzrostu ciepła. Jeżeli akumulatory zainstalowane są w urządzeniu, to te urządzenie powinno być zapakowane w mocne opakowanie zewnętrzne wykonane z odpowiedniego materiału o wymaganej wytrzymałości i o konstrukcji dostosowanej do jego zawartości i przewidywanego przeznaczenia, z wyjątkiem przypadku, gdy urządzenie, w którym znajduje się akumulator, zapewnia jego wymaganą ochronę. Jeżeli sztuki przesyłek są umieszczone w opakowaniu zbiorczym to znak dla akumulatora litowego powinien być albo dobrze widoczny, albo powtórzony na opakowaniu zbiorczym i opakowanie zbiorcze powinno być oznakowane napisem „OPAKOWANIE ZBIORCZE”. Wysokość liter napisu „OPAKOWANIE ZBIORCZE” powinna wynosić nie mniej niż 12 mm. Za wyjątkiem przypadków, gdy akumulatory zainstalowane są w urządzeniach, każda sztuka przesyłki powinna przechodzić z wynikiem pozytywnym badanie na swobodny spadek z wysokości 1,2 m, w każdym z ustawień, bez uszkodzenia zawartych w niej ogniw lub akumulatorów, bez przemieszczenia zawartości umożliwiającego bezpośredni kontakt pomiędzy akumulatorami (lub ogniwami) i bez uwolnienia zawartości. Za wyjątkiem przypadków, gdy akumulatory zainstalowane są w urządzeniach lub są zapakowane z urządzeniami, sztuki przesyłek nie powinny przekraczać masy brutto 30 kg.

No dobrze, a co jeśli przekraczamy limit 20 Wh dla ogniw i 100 Wh dla baterii?

W takim przypadku limitem jest 333 kg towaru na jednostkę transportową (samochód dostawczy lub ciągnik siodłowy z naczepą). Jeżeli zmieścisz się w 333 kg to możesz skorzystać z wyłączenia 1.1.3.6 i postępuj zgodnie z tą instrukcją (link – CHECK-LISTA-ADR-DLA-KIEROWCY-1136-kko7xfpd.pdf (safetylady.pl)). Jeżeli musisz przewieźć powyżej 333 kg to jedziesz na pełnym ADR i podstępuj zgodnie z instrukcją (link – CHECK-LISTA-ADR-DLA-KIEROWCY-wylaczenie-1136-kko6vp8r.pdf (safetylady.pl)).

W obu powyższych przypadkach (1.1.3.6 i pełen ADR) oznakowanie sztuki przesyłki wygląda tak samo. Oznakowanie sztuki przesyłki składa się z:

• Kod opakowania np. 4G/X
• Numer UN3480
• Nalepki ostrzegawcze 9A

Oznakowanie opakowania zbiorczego (np. palety):

– napis „OPAKOWANIE ZBIORCZE” w języku urzędowym państwa pochodzenia, a także, jeżeli nie jest to język angielski, francuski lub niemiecki to w jednym z tych języków – wysokość liter minimum 10 mm,

– numer UN dla każdego towaru niebezpiecznego znajdującego się w opakowaniu zbiorczym,

– nalepki dla każdego towaru niebezpiecznego znajdującego się w opakowaniu zbiorczym.

W razie pytań, zespół Safety Lady pozostaje do dyspozycji 😊