Czym różni się RID od ADR?

RID – co to?

RID to skrót od  francuskiej nazwy „Reglement concernant le transport International ferroviaire des marchandises Dangereuses”, co znaczy Regulamin dla międzynarodowego przewozu kolejami towarów niebezpiecznych. Tak naprawdę RID jest załącznikiem C do Konwencji o międzynarodowym przewozie kolejami (COTIF), który tak samo jak ADR podlega modyfikacji co 2 lata, od 1 stycznia roku nieparzystego. Organizacją która czuwa nad treścią RID-u w porozumieniu z ONZ jest OTIF – Międzyrządowa Organizacja Międzynarodowych Przewozów Kolejami (Intergovernmental Organisation for International Carriage by Rail).

Konwencja o międzynarodowym przewozie kolejami (COTIF) z dnia 9 maja 1980 r. zawiera:

• załącznik A – międzynarodowy przewóz osób i bagażu kolejami (CIV)
• załącznik B – międzynarodowy przewóz towarów kolejami (CIM)
• załącznik C – regulamin międzynarodowego przewozu kolejami towarów niebezpiecznych (RID)
• załącznik D – użytkowanie pojazdów w międzynarodowej komunikacji kolejowej (CUV)
• załącznik E – użytkowanie infrastruktury w  międzynarodowej komunikacji kolejowej (CUI)
• załącznik F – zatwierdzanie norm technicznych oraz przyjmowanie ujednoliconych przepisów technicznych stosowanych do urządzeń kolejowych przeznaczonych do międzynarodowego przewozu (APTU)
• załącznik G – dopuszczenie technicznym urządzeń kolejowych przeznaczonych do międzynarodowego przewozu (ATMF).

W Polsce transport towarów niebezpiecznych koleją wykonuje się się zgodnie z:

• Ustawą z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym,
• Ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych,
• Załącznikiem 2 do SMGS (Umowa o Międzynarodowej Kolejowej Komunikacji Towarowej),
• RID.

Różnice pomiędzy RID a ADR

To tyle słowem wstępu. Teraz do rzeczy. Nad różnicami pomiędzy RID a ADR mogą w szczególności zastanawiać się osoby, które posiadają już uprawnienia Doradcy do spraw międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych i rozważają poszerzenie swoich kompetencji. Jednak pamiętając trud z jakim trzeba było się zmierzyć przy nauce ADR-u można mieć uzasadnione obawy dotyczące sympatycznego egzaminu w Transportowym Dozorze Technicznym 🙂 Jeżeli jesteś jedną z tych osób, chciałabym Ci coś powiedzieć – najgorsze masz już za sobą. RID jest łatwiejszy od ADR! Dlaczego? Po pierwsze dlatego, że jest krótszy a po drugie – różnic pomiędzy tymi aktami prawnymi jest naprawdę niewiele.

Czym odróżnia się RID od ADR?

Część 1

• 1.1.3.6 stosuje się raczej okazjonalnie jako wyłączenie całkowite a nie częściowe przy przewozach wykonywanych przed przedsiębiorstwa pomocniczo dla ich działalności (bez zapisu w 1.1.3.6.1 i 1.1.3.6.2)
• 1.1.4.4 przewozy kombinowane kolejowo-drogowe
• 1.1.4.6 przewozy do lub przez terytorium Państw Stron SMGS
• 1.3.2.2 szkolenie stanowiskowe. Dla osób zaangażowanych w przewóz materiałów niebezpiecznych koleją przewidziane jest jedynie szkolenie stanowiskowe (bez egzaminów i wydawania uprawnień), dla 3 grup zawodowych.
• 1.4.3.5 nowy uczestnik przewozu: posiadacz wagonu-cysterny
• 1.4.3.6 nowy uczestnik przewozu: zarządca infrastruktury kolejowej
• 1.11 wewnętrzne plany awaryjne dla stacji rozrządowych

Część 2

• w każdej klasie jest dużo bardziej rozbudowana lista materiałów i przedmiotów niedopuszczonych do przewozu

Część 3

Czy wiesz, dlaczego „Tabela A” ma taką nazwę? Otóż dlatego, że w RID znajdziesz też „Tabelę B”! Tabela A to wykaz towarów niebezpiecznych w porządku numerycznym UN, natomiast Tabela B to wykaz towarów niebezpiecznych w porządku alfabetycznym. Tutaj wyszukiwanie jest jeszcze łatwiejsze.

Oprócz tego w Tabeli A nie ma:

• kolumny 14,
• kodu ograniczeń przewozu przez tunele,
• kolumna 19 dotyczy przesyłek ekspresowych a nie postępowania.

Część 4

• 4.3.2.2.4 przepisy mówiące o napełnianiu cystern albo do 20% albo powyżej 80% pojemności nie dotyczą wagonów-cystern, cystern odejmowalnych i wagonów baterii. Generalnie cysterny przewożone na kolei są pełne albo puste. Nie ma tam sprzedaży obwoźnej tak jak w ADR.
• 4.3.3.4  przepisy dotyczące kontroli napełniania wagonów-cystern do gazów skroplonych
• 4.3.4.1.4 dotyczy tylko kontenerów cystern, nadwozi wymiennych-cystern i MEGC
• 4.3.5 przepisy specjalne TU 21 i TU38
• 4.7 nie ma przepisów o stosowaniu ruchomych jednostek do wytwarzania materiałów wybuchowych (MEMU)

Część 5

• brak gładkich tablic barwy pomarańczowej
• dwa nowe znaki manewrowania nr 13 (ostrożnie przetaczać) i nr 15 (zakaz odrzutu i staczania)
• pomarańczowy pas na cysternie dla wagonów-cystern

oznakowanie zgodne z RID jest obszernym tematem który bardzo prosto opisałam w tym artykule.

• dokument przewozowy: przy przewozie luzem i w cysternach podaje się numer zagrożenia przed numerem UN. Nie ma kodu przewozu przez tunele. W odpowiednim polu listu przewozowego należy wstawić X.

Część 6

• inne terminy badań zbiorników wagonów-cystern: co 4 lata badania pośrednie, co 8 lat badania okresowe.
• TE22 i TE25 przepisy specjalne dotyczące konstrukcji wagonów.

Część 7

• 7.3.5 – odległość ochronna między wagonami

Część 8 i 9 – w RID te części nie istnieją.

Ciekawostki

• każda lokomotywa może wozić materiały niebezpieczne,
• na każdym wagonie można postawić kontener z materiałami niebezpiecznymi,
• w Polsce zarządcą infrastruktury kolejowej są Polskie Linie Kolejowe,
• zarządca infrastruktury musi mieć wykaz co znajduje się w wagonach,
• maszyniści muszą posiadać znajomość szlaku,
• droga hamowania pociągu przy prędkości 80km/h wynosi kilkaset metrów (dla porównania jest to 40 m dla ciężarówki),

Niektóre różnice pomiędzy RID a Załącznikiem 2 do SMGS:

• Tabela A posiada kolumnę 21 a, b, c – numer karty awaryjnej, ilość wagonów ochronnych i zasady manewrowania
• Dokument przewozowy dla transportu międzynarodowego wypełnia się w języku rosyjskim,
• X w dokumencie przewozowym: pole nr 23 w CIM, pole nr 50 w SMGS
• W dokuemncie przewozowym dla SMGS jest ukośnik pomiędzy numerem zagrożenia a numerem UN np. 33/UN1203
• Różne kolory pasów na wagonach-cystern, np. żółty, czerwony czy ciemnozielony.

Safety Lady Angelika Wójtowicz